Şizofreni: Karmaşık Bir Ruh Sağlığı Bozukluğu
Şizofreni, gerçeklikle bağlantının kopmasına neden olan kronik ve ciddi bir ruh sağlığı bozukluğudur. Bu bozukluk, düşünce, duygu ve davranışlarda belirgin bozulmalara yol açarak kişinin günlük yaşamını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkiler.
1. Şizofreni Nedir?
Tanım: Şizofreni, kişinin düşünce süreçlerinde, duygusal tepkilerinde ve davranışlarında önemli bozulmaların yaşandığı bir psikiyatrik bozukluktur. Genellikle genç yetişkinlik döneminde başlar ve yaşam boyu sürebilir.
Belirtiler:
- Pozitif Belirtiler: Halüsinasyonlar (görsel veya işitsel), sanrılar (gerçek dışı inançlar), düzensiz konuşma ve davranışlar.
- Negatif Belirtiler: Duygusal düzleşme, sosyal geri çekilme, konuşma azlığı, motivasyon eksikliği.
- Bilişsel Belirtiler: Dikkat dağınıklığı, bellek sorunları, düşünce organizasyonunda güçlükler.
2. Şizofreninin Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Genetik Faktörler: Ailede şizofreni öyküsü olan bireylerin risk altında olması.
- Biyolojik Faktörler: Beyindeki nörotransmitter dengesizlikleri (özellikle dopamin), beyin yapısında anomaliler.
- Çevresel Faktörler: Doğum öncesi ve sonrası komplikasyonlar, ergenlik döneminde yaşanan stresli olaylar, madde kullanımı.
- Psikolojik Faktörler: Erken çocukluk dönemi travmaları, sosyal izolasyon.
3. Tanı Yöntemleri
- Klinik Görüşme: Ruh sağlığı uzmanı/Psikiyatrist tarafından yapılan detaylı değerlendirme.
- DSM-5 Kriterleri: Şizofreninin tanısı için belirlenen psikiyatrik kriterlerin karşılanması.
- Fiziksel Muayene ve Testler: Diğer sağlık sorunlarını ekarte etmek için yapılan kan testleri, beyin görüntüleme teknikleri.
